Kod Akire Kurosawe vidjeli smo sedam odbačenih samuraja koji brane nevine seljane. Kod Johna Sturgesa sedam plaćenika koji brane sirote Meksikance.
Film “Parada” beogradskog režisera Srđana Dragojevića crpi s istog vrela. I u “Paradi” protuhe otkriju dobro u sebi braneći slabije: razlika je u tome što su ti slabiji u “Paradi” gejevi i lezbijke, a “ne-baš-veličanstvenu” sedmorku čine srpski, hrvatski, albanski i bošnjački ratni veteran, jedan par gay ljubavnika i silikonska sponzoruša.
Veliki hit
Sazdana na ovakvom političkom “high conceptu”, Dragojevićeva “Parada” stigla je u Hrvatsku nedugo nakon što je u Srbiji poharala lokalna kina i prodala više od 200 tisuća ulaznica. Događa se to i u Hrvatskoj gdje je “Parada” samo u prvom vikendu imala 8000 gledatelja.
Priča o srpskom mačo mužjaku i ratnom veteranu Limunu ( Nikola Kojo) koji, da bi se udvorio uvrijeđenoj zaručnici ( Hristina Popović), pristaje osiguravati gay pride na prvi pogled se doima kao tipičan proizvod Dragojevićeve radionice. Daroviti cinik, Dragojević je ponajprije čovjek koji se ruga, a njegovi najbolji filmovi dosad su uglavnom bili sazdani na superiornom, nerijetko antipatičnom sarkazmu.
Na prvi pogled, i “Parada” se doima kao takav film. Većina gejeva u filmu su feminizirane karikature, Albanac ( Toni Mihajlovski) šverca drogu i ne zna izgovoriti “l”, Bošnjak ( Dejan Aćimović) bradonja je s tespihom, a Hrvat Roko ( Goran Navojec) Dalmatinac koji magarcu vezuje šal Hajduka i sjaji od sreće što mu je Limun omogućio “da tuče Srbe usrid Beograda”. Svega tu ima, i najgorih etnostereotipa, i ruganja, i humora ala “Tesna koža”, i vulgarnosti u stilu braće Farrelly… ali, ima u filmu i nečeg čega kod Dragojevića dosad nije bilo: ima strašno puno nježnosti.
Srcedrapateljni kraj
“Parada” je topao film s nizom likova koje zavolite, barem dvije ljubavne priče koje vas tronu te s ciljano srcedrapateljnim svršetkom.
Dok su raniji dobri Dragojevićevi filmovi imali posprdan odnos spram svakog idealizma, “Parada” je gotovo pedagoški film, pa ima čak i finalni didaktički govor koji izgovara homoseksualni režiser vjenčanja ( Goran Jevtić).
No, film nije bez mana. U nekim dijelovima Dragojević nije tako stilizacijski cizeliran i karikaturalno precizan kako je bio u “Ranama”.
Gorka lekcija
Glumačka podjela je brojna i ne potpuno ujednačena. Začudo, stječe se dojam da je falilo i para, pa tako film koji u naslovu ima paradu nema nijednu pravu masovnu scenu, a produkcijski dizajn djeluje gotovo sirotinjski.
No, unatoč svim tim nezgrapnostima “Parada” je film koji se može voljeti, bestidno i namjerno populističko djelo koje ljudima prodaje gorkastu političku lekciju uz omot od šećerne vune.