ZAGREB - Slučaj mladog Rabljanina koji je nakon laparoskopske operacije slijepog crijeva ostao bez noge otvorio je raspravu o tome jesu li laparoskopski zahvati i operacije sigurni i nužni. U razgovoru s nekolicinom liječnika doznajemo da se neke u Hrvatskoj izvode još od 70-ih godina.
- Približno 1500 djece koja su do 90-ih godina rođena uz pomoć metoda umjetne oplodnje zapravo su tu zahvaljujući laparoskopiji. U to je doba jedini način da se uzmu jajne stanice bila upravo laparoskopija - kaže doc. dr. Hrvoje Vrčić iz Klinike za ženske bolesti i porode u Petrovoj. Danas se ona više ne koristi za uzimanje jajnih stanica, ali je najčešća metoda za utvrđivanje razloga neplodnosti.
- Laparoskopija danas uzima sve više maha, a riječ je o najčešćoj dijagnostičkoj i terapijskoj metodi. U ginekologiji je koristimo za utvrđivanje oštećenja jajovoda, priraslica, tumora jajnika, odstranjenje cista, mioma, maternice te kod izvanmaterničnih trudnoća - kaže dr. Vrčić. U Petrovoj se godišnje napravi oko 1500 laparoskopskih zahvata.
Komplikacije ovih zahvata su krvarenje na mjestu uboda, ispuštanje CO2 u trbušnu stijenku umjesto u trbušnu šupljinu, oštećenje crijeva ili organa. - Posljednja komplikacija zahtijeva otvaranje trbušne šupljine, odnosno izvođenje klasične operacije i saniranje ozljede - kaže dr. Vrčić.
Pet-šest zahvata na dan
U Petrovoj se dnevno izvede pet do šest laparoskopskih zahvata i još toliko klasičnih operacija koje su "rezervirane" za velike tumore, rješavanje tegoba s mokrenjem te odstranjenje maternice. - Laparoskopija se ne može napraviti kod izrazito debelih žena jer igla nije dovoljno dugačka. Rizične su i za pacijentice koje su prije bile operirane ili su rodile carskim rezom pa imaju priraslice, pacijente koji imaju tumor u području pupka, traumu zdjelice, Chronovu bolest ili neke druge ozljede - objašnjava dr. Vrčić. Najčešće se izvode operacije odstranjivanja cista na jajniku, mioma i utvrđivanje uzroka neplodnosti. Pacijentice već nakon dva ili tri dana napuštaju bolnicu.
Zadarski urolozi laparoskopski operiraju od 2003. godine, a do danas su izveli oko 150 operacija. Najčešće je riječ o operaciji bubrega, mokraćovoda i prostate.
- Ovakve su operacije zahtjevnije za liječnike, a jednostavnije za pacijente - prisutna je manja trauma tkiva, manji rezovi i manji gubitak krvi pa se koristi manje transfuzije, a i oporavak je brži - objašnjava dr. Klaudio Grdović, voditelj Odjela za urologiju u Općoj bolnici Zadar. Laparoskopska operacija traje nešto dulje od klasične, kaže, odnosno između dva i dva i pol sata, a pacijenti, ako sve bude u redu, odlaze kući nakon osam dana. Laparoskopska operacija ne se može izvesti kod pacijenata koji su već bili na nekoj operaciji pa zbog toga imaju priraslice ili ne mogu na operaciju zbog anestezije. Krvarenje i curenje mokraće, kaže dr. Grdović, najčešće su komplikacije pri ovim zahvatima.
U zagrebačkoj bolnici Sv. Duh danas se više od 90 posto operacija odstranjivanja žučnjaka izvodi laparoskopski. Prva takva operacija napravljena je u svibnju 1992. godine, a danas se, osim te operacije, izvode i laparoskopske operacije odstranjenja slijepog crijeva, preponske kile te različiti zahvati na želucu.
Prednosti zahvata
Laparoskopske su operacije zahtjevnije za liječnike, ali jednostavnije za pacijente jer su izloženi manjoj traumi tkiva, manji su rezovi, a manji je gubitak krvi pa se rjeđe koristi i transfuzija. Oporavak nakon laparoskopije znatno je kraći nego kod klasične operaticije: pacijenti u pravilu iz bolnice odlaze kući u roku od tjedan dana
Laparaskopija spada u minimalno invazivnu kirurgiju. Riječ je o zahvatu pri kojem se pacijentu kroz pupak u trbušnu šupljinu uvodi troakar, instrument koji na vrhu ima oštricu. Kroz njega se ispušta CO2 kako bi se stvorio razmak između organa.
Nakon toga kirurg u trbušnu šupljinu uvodi svjetlo i kameru. Kroz još nekoliko (dva ili tri) sitna reza zatim uvodi instrumente za zahvat. Na ovaj način liječnik može tražiti tumore i druge nenormalnosti, pregledavati praktički svaki organ, uzimati uzorke tkiva i raditi reparativne kirurške zahvate. Zahvat se izvodi u općoj anesteziji, a trajanje ovisi o organu koji se operira.
|
Kako se izvodi laparoskopski zahvat
|
Hrvoje Vrčić, ginekolog
Laparoskopija danas uzima sve više maha, a riječ je o najčešćoj dijagnostičkoj i terapijskoj metodi. U ginekologiji je koristimo za utvrđivanje oštećenja jajovoda, priraslica, tumora jajnika, odstranjenje cista, mioma, maternice te kod izvanmaterničnih trudnoća - kaže dr. Hrvoje Vrčić.
• U Petrovoj se godišnje napravi oko 1500 laparaskopskih zahvata
• U bolnici Sv. Duh više od 90 posto operacija odstranjenja žučnjaka izvodi se laparaskopski
• Zadarski urolozi laparaskopski su od 2003. godine dosad izveli oko 150 operacija bubrega, mokraćovoda i prostate
|
Terapijska metoda
|
Andreja Šantek